Littekens

Een litteken is een zichtbare afwijking die ontstaat na huidbeschadiging, zoals door een ongeval, operatie of huidziekte.

Wat zijn littekens?

Elk litteken vertelt een eigen verhaal. Sommige mensen zijn juist trots op hun litteken, anderen zouden er liever vanaf willen. Hoewel littekens nooit volledig te verwijderen zijn, kan de huidtherapeut in de meeste gevallen helpen de littekens minder opvallend te maken.

Er zijn verschillende soorten littekens, zoals atrofische (licht van kleur, soms verzonken), hypertrofische (verdikkingen) en keloïdlittekens (groei buiten de randen van de wond); een ding hebben ze gemeen, want littekenweefsel ziet er altijd anders uit dan de omliggende huid. Littekens kunnen variëren in grootte, kleur en textuur, afhankelijk van de diepte en ernst van de beschadiging.

Heb je last van een litteken of vraag je je af wat voor type het is en wat je eraan kunt doen? Lees dan verder om meer te ontdekken over jouw litteken en de behandelopties bij onze praktijk.

Hoe ontstaan littekens?

Een litteken ontstaat als gevolg van het natuurlijke genezingsproces van de huid na een verwonding. Wanneer de huid beschadigd raakt, bijvoorbeeld door een snijwond, brandwond of operatie, breekt de huidbarrière en wordt het onderliggende weefsel aangetast. Dit is het begin van een complex genezingsproces. 

Na de verwonding activeert het lichaam een ontstekingsreactie. De bloedvaten verwijden zich en er stroomt meer bloed naar het beschadigde gebied om het herstel te ondersteunen. Dit verhoogde bloedvolume brengt witte bloedcellen met zich mee, die helpen om eventuele bacteriën of ziektekiemen te bestrijden. Dit resulteert vaak in zwelling en roodheid rond de verwonding, wat een teken is dat het lichaam hard aan het werk is om de schade te herstellen. 

In de daaropvolgende proliferatiefase begint het lichaam collageen te produceren, een essentieel eiwit dat helpt bij de opbouw van huidweefsel. Nieuwe huidcellen worden aangemaakt om de beschadigde huid te herstellen, en er vindt ook angiogenese plaats: de vorming van nieuwe bloedvaten om het nieuwe weefsel van zuurstof en voedingsstoffen te voorzien. Deze fase is cruciaal, omdat het lichaam zo actief werkt aan het sluiten van de wond. 

Na deze initiële genezing komt de remodelleringsfase, waarin het littekenweefsel zich verder aanpast en versterkt. Het collageen dat tijdens het genezingsproces is aangemaakt, reorganiseert en stabiliseert, wat kan leiden tot de vorming van een litteken. Dit proces kan maanden tot zelfs jaren duren, en in deze tijd kan het litteken vervagen en in kleur veranderen. Wat eerst felrood of paars kan zijn, kan in de loop der tijd lichter worden en minder opvallen. 

Factoren die de littekenvorming beïnvloeden: 

  • Diepte en grootte van de verwonding: Grotere en diepere verwondingen hebben meer collageen nodig om te genezen. 
  • Locatie van de verwonding: Sommige delen van het lichaam genezen beter dan andere, wat de vorming van littekens kan beïnvloeden. 
  • Individuele genetica: Genetische aanleg kan invloed hebben op de manier waarop het lichaam littekens vormt. 
  • Leeftijd en gezondheid: Jongere mensen en mensen met een goede algehele gezondheid kunnen sneller en beter genezen. 
  • Infecties of complicaties: Infecties tijdens het genezingsproces kunnen de littekenvorming verergeren. 

 

Samenvattend, littekenvorming is een complex proces dat cruciaal is voor het herstel van de huid na een verwonding, maar het kan variëren afhankelijk van verschillende factoren die de uiteindelijke uitstraling en kenmerken van het litteken beïnvloeden. 

Welke soorten littekens zijn er?

Er zijn verschillende soorten littekens, elk met hun eigen kenmerken. Ze kunnen variëren in uiterlijk, kleur, grootte en locatie. Deze verschillende soorten littekens hebben elk hun eigen kenmerken en impact op de huid en het welzijn van een persoon. Het begrijpen van deze variaties is belangrijk voor het kiezen van de juiste behandelingsopties en het aanpakken van eventuele zorgen die verband houden met littekenvorming.

Acne littekens

Acne littekens ontstaan na de genezing van acne. Ze kunnen atrofisch (ingezonken) of hypertrofisch (verheven) zijn. Atrofische littekens hebben een holle of ingescheurde uitstraling en komen vaak voor bij ernstige acne, terwijl hypertrofische littekens verheven zijn en meestal ontstaan wanneer de huid reageert op ontstekingen.

Atrofische littekens

Atrofische littekens zijn littekens die lager liggen dan de omringende huid. Ze zijn vaak het resultaat van een verminderde aanmaak van bindweefsel. Deze littekens hebben een hol of ingezonken uiterlijk en kunnen overal op het lichaam voorkomen.

Hypertrofische littekens

Hypertrofische littekens zijn verheven littekens die ontstaan door een overmatige productie van collageen tijdens het genezingsproces. Ze blijven meestal binnen de grenzen van de oorspronkelijke wond en kunnen rood, jeukend of pijnlijk zijn. Hypertrofische littekens komen vaak voor na operaties, brandwonden en andere verwondingen. Hoewel ze in de loop van de tijd kunnen vervagen, kunnen ze cosmetisch storend zijn en soms medische behandeling vereisen.

Normaal litteken

Een normaal litteken is het resultaat van een gezonde genezing van de huid na een verwonding. Het litteken is meestal minder zichtbaar dan andere typen littekens en vertoont geen verhoogde of ingezonken kenmerken. Normale littekens kunnen nog steeds zichtbaar zijn, maar ze hebben vaak een kleur die meer overeenkomt met de omliggende huid en kunnen in de loop van de tijd vervagen. De meeste normale littekens vormen zich zonder complicaties en veroorzaken doorgaans geen problemen.

Keloïd littekens

Keloïd littekens ontstaan door een abnormale toename van littekenweefsel. Ze kunnen groter zijn dan de oorspronkelijke wond en komen vaak voor op de borst, schouders en oorlellen. Keloïden kunnen jeuken of pijnlijk zijn en kunnen een aanzienlijke emotionele impact hebben. Keloïd littekens kunnen alleen chirurgisch verwijderd worden.

Automutilatie littekens

Automutilatie littekens ontstaan door zelf toegebrachte verwondingen, vaak als gevolg van emotionele pijn of psychische problemen. Deze littekens kunnen variëren in grootte, diepte en vorm, afhankelijk van de manier waarop de verwondingen zijn veroorzaakt. Het kan gaan om snijwonden of krassen, en ze kunnen op verschillende delen van het lichaam voorkomen. De aanwezigheid van deze littekens kan zowel fysiek als emotioneel belastend zijn.

Striae

Striae, ook wel bekend als striemen, zijn litteken achtige lijnen die ontstaan door een snelle rek van de huid, zoals bij zwangerschap, gewichtstoename of groeispurten. Ze verschijnen meestal eerst als rood of paars en vervagen later naar een lichtere kleur. Striae komen vaak voor op de buik, heupen, borsten en dijen. Hoewel ze niet pijnlijk of schadelijk zijn, kunnen ze voor sommige mensen cosmetisch storend zijn en leiden tot een verlangen naar behandelingen om hun uiterlijk te verbeteren.

Hoewel een litteken nooit volledig te verwijderen is, kan een huidtherapeut wel helpen om het minder zichtbaar te maken. Door gebruik te maken van verschillende innovatieve behandeltechnieken wordt het natuurlijke herstelproces van de huid gestimuleerd, waardoor littekenweefsel gezonder, gladder en soepeler kan worden. Behandelingen zijn het meest effectief in de actieve fase van het litteken, die meestal ongeveer een jaar duurt na het sluiten van de wond. De juiste behandeling hangt af van het type litteken, je klachten, huidskleur en de locatie van het litteken. Tijdens het intakegesprek zal de huidtherapeut de beste opties voor jouw situatie bespreken en een persoonlijk behandelplan opstellen.

Welke behandelmogelijkheden voor littekens zijn er?

Littekenmassage

Met littekenmassage wordt de doorbloeding van de huid gestimuleerd en de huid weer soepel gemaakt. De behandeling bestaat uit diverse massagetechnieken en het inzetten van het LPG endermologie apparaat. Hierdoor wordt de elasticiteit in het beschadigde weefsel van het litteken en vaak ook het uiterlijk van het litteken verbeterd.

Siliconenpleisters en siliconengel

Siliconenpleisters kunnen het litteken minder rood, kleiner, vlakker en soepeler maken. Symptomen zoals jeuk, pijn en irritatie kunnen ook verminderen. Siliconenpleisters en siliconengel kunnen direct na sluiting van de wond ingezet worden om verhevenheid te voorkomen. De pleisters moeten minimaal 12 uur per dag gedragen worden, gedurende ten minste 2 tot 3 maanden. De pleisters zijn ontwikkeld voor de meest gevoelige huid, waardoor allergische reacties nauwelijks voorkomen.

Lymfetape

Bij een naar binnen getrokken litteken kan lymfetape worden toegepast. De gebruikte tape komt qua elasticiteit en gewicht overeen met de menselijke huid. Bij de techniek van het plakken wordt gebruik gemaakt van de elasticiteit van de tape vergeleken met de elasticiteit van de huid, waardoor de tape een soort “liftende werking” heeft op de opperhuid. Er ontstaat zo meer ruimte in het gebied van de onderhuid, waarin structuren liggen als bloed- en lymfevaatjes, maar ook zenuwuiteinden. De lymfestroom wordt gestimuleerd en de zenuwpijn wordt verminderd.

Dermapen 4

De Dermapen 4 is een geavanceerd microneedling-apparaat dat gebruikmaakt van fijne naaldjes om kleine kanaaltjes in de huid te creëren. Deze gecontroleerde microbeschadigingen stimuleren de natuurlijke productie van collageen en elastine, wat helpt om de textuur van littekens te verbeteren. Het resultaat is een soepeler, egaler huidoppervlak en een vermindering van de zichtbaarheid van littekens.

Huidverbeterende peelings

Door middel van peelings wordt het bovenste laagje dode cellen verwijderd. Dat zorgt voor afvlakking van het litteken. Tevens wordt bij atrofische littekens de doorbloeding van het weefsel en de aanmaak van collageen en elastine gestimuleerd welke het litteken kunnen verbeteren.

NeoGen Plasma

Hierbij wordt plasma gevormd uit medische stikstof. De bovenste huidlagen blijven hierbij intact. Op deze manier kunnen we de huid snel en nauwkeurig vernieuwen. Het plasma wordt door de gehele huidarchitectuur opgenomen en zorgt voor een activatie van collageen wat het vernieuwingsproces van de huid en litteken versnelt.

Voorbereiding op een behandeling

Afhankelijk van de gekozen behandelmethode kunnen er specifieke voorzorgsmaatregelen nodig zijn om het beste resultaat te behalen. Deze zullen altijd uitgebreid met je besproken worden tijdens het intakegesprek, zodat je goed voorbereid aan de behandeling kunt beginnen.

Hieronder volgen de belangrijkste voorzorgsmaatregelen:

1. Vermijd direct zonlicht
Zorg er bij sommige behandelingen voor je dat minstens 4 weken voor de behandeling geen blootstelling aan direct zonlicht heeft plaatsgevonden en vermijd de zonnebank. Zonnestraling kan de huid gevoeliger maken en het risico op verkleuring of irritatie verhogen. Gebruik een breed-spectrum zonnebrandcrème met een minimale SPF 30 om de huid te beschermen tegen UV-straling.

2. Vermijd actieve ingrediënten
Gebruik minstens 3 tot 7 dagen voor de behandeling geen producten met actieve ingrediënten zoals retinoïden, glycolzuur of andere exfoliërende middelen. Deze ingrediënten kunnen de huid gevoeliger maken en het herstelproces verstoren.

3. Huid schoon en productvrij
Op de dag van de behandeling is het wenselijk dat de huid schoon is en vrij van make-up, lotion of andere producten. Dit voorkomt mogelijke irritaties en zorgt ervoor dat de behandeling optimaal uitgevoerd kan worden.

4. Thuisproducten
Op de dag van de behandeling is het wenselijk dat de huid schoon is en vrij van make-up, lotion of andere producten. Dit voorkomt mogelijke irritaties en zorgt ervoor dat de behandeling optimaal uitgevoerd kan worden.

Heb je vragen over de voorbereidingen of wil je weten welke behandeling het beste aansluit bij jouw wensen?

Neem contact op voor advies op maat en maak een afspraak voor een intakegesprek.

VEELGESTELDE VRAGEN OVER LITTEKENS

Littekens zijn zichtbare afwijkingen van de huid die ontstaan na het genezen van een verwonding. Ze zijn het resultaat van het natuurlijke genezingsproces waarbij collageen wordt aangemaakt om de huid te herstellen.

Tijdens het intakegesprek zal het litteken beoordeeld worden door de huidtherapeut en op basis hiervan zal de meest geschikte behandelmethode worden bepaald.

Om littekens te voorkomen, is het belangrijk om wondverzorging serieus te nemen. Houd de wond schoon, bedek deze indien nodig en volg de instructies van een zorgverlener voor optimale genezing. Wanneer de wond gesloten is kan de plek behandeld worden met een speciale zalf, om zo littekens te helpen verminderen en de genezen te bevorderen.

De genezingstijd van een litteken kan variëren, afhankelijk van de diepte en grootte van de verwonding. Meestal duurt het enkele weken tot maanden, maar het kan zelfs jaren duren voordat een litteken volledig vervaagt. Sommige littekens zullen amper vervagen en kunnen dik en rood blijven, zoals bij Keloid littekens.

Raadpleeg een arts als een litteken pijnlijk, jeukend, rood, of zwelling vertoont, of bij bezorgdheid over het herstel van het litteken.